مسعود مرگان پور؛ حسین شمس آبادی؛ حسین میرزایی نیا؛ عباس گنجعلی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1398، ، صفحه 57-87
چکیده
سبکشناسی لایهای یکی از روشهای ارزشیابی مدرن آثار ادبی است که به‌واسطه آن میتوان متون ادبی اعم از شعر و نثر را با دقت و ظرافتی افزونتر مورد بررسی قرار داد. این سبکشناسی علاوه بر توجه به مباحث کلاسیک و سنتی، بررسی متون را در حوزه پنج لایه «آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک» به عهده دارد. در این میان لایه آوایی نسبت به دیگر ...
بیشتر
سبکشناسی لایهای یکی از روشهای ارزشیابی مدرن آثار ادبی است که به‌واسطه آن میتوان متون ادبی اعم از شعر و نثر را با دقت و ظرافتی افزونتر مورد بررسی قرار داد. این سبکشناسی علاوه بر توجه به مباحث کلاسیک و سنتی، بررسی متون را در حوزه پنج لایه «آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک» به عهده دارد. در این میان لایه آوایی نسبت به دیگر لایهها به احساسات و عواطف شاعر نزدیکتر بوده و میتواند گویای حال روحیات وی باشد. خلیل حاوی از شاعران معاصر لبنانی میباشد که اشعارش به دلیل پیچیدگیهای فراوان، کمتر موشکافی گشته است؛ بنابراین بررسی اشعار حاوی از منظر لایه آوایی میتواند گزینه مناسبی برای بازگشایی گرههای روح خسته و غمگینش بوده و نشانگر افکار، اندیشهها و مقاصد فکری او باشد. با توجه به برخی از یافتههای این پژوهش میتوان بیان داشت که حاوی در موسیقی بیرونی شعرش تنها از وزنهایی بهره جسته که مناسب حال او باشد و یا از استواری و خوشآوایی خاصی برخوردار باشد؛ بنابراین بحر رمل را برای بیان آلام درونی، بحر رجز را برای مستحکم و خوشآوا نمودن اشعار، در مواردی اندکتر بحر کامل را برای بیان خشمهایش به کار برده و از بحر وافر که مختص فخر بوده و بحر سریع نیز از مضطربترین و بیارزشترین وزنها در نزد شاعران است، کمترین بهره را داشته است. در موسیقی کناری نیز از قافیه مترادف که بیانگر غم و اندوه است، بیشترین کاربرد را برای احساساتش داشته، قافیههای متواتر و متدارک نیز به دلیل زیبایی، قدرت و آهنگین بودنشان بعد از مترادف، کاربرد زیادی داشتهاند و قافیههای متراکب و متکاوس به دلیل تقیید در حرکتهای آوایی و عارض نمودن سنگینی بر گوش، هیچ جایگاهی در بین اشعار ندارند.
